Anouk Vos: “Omdenken en een open blik is nodig voor innovatie.”

Anouk Vos, mede-oprichter van Revnext, lost uiteenlopende hightech vraagstukken op en zet zich in voor jong talent met de Cyberworkplace, een non-profit school voor ethisch hacktalent.

Jong talent speelt wat haar betreft namelijk een grote rol voor innovaties binnen de cybersecurity. Maar ook de samenwerking tussen de overheid en het bedrijfsleven en buiten de kaders denken is wat haar betreft cruciaal. “Er worden te vaak IT-oplossingen gezocht voor IT-problemen. Dat werkt niet. We moeten in de cybersecuritysector met een open blik kijken naar IT-problemen en ook buiten ons eigen vakgebied naar oplossingen zoeken.”

De loopbaan van Anouk: van buitenlandse zaken tot eigen onderneming

Vanaf jonge leeftijd was Anouk al geïntrigeerd door veiligheidsvraagstukken. Ze ging internationale betrekkingen studeren met de overtuiging om diplomaat te worden. “Dus toen ik de kans kreeg om stage te lopen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, heb ik me direct aangemeld. Na mijn stage ben ik in dienst getreden bij de Directie Veiligheidsbeleid. Hier hielden we ons bezig met internationale vrede en veiligheid. Dat was een mooi beginpunt van mijn carrière in het veiligheidsdomein.”

Na een loopbaan binnen Buitenlandse Zaken werkte Anouk voor Free Press Unlimited en Policy Research Corporation. In 2016 richtte ze met twee oud-collega’s Revnext op. “Bij Revnext willen we niet de traditionele consultant of adviseur zijn, maar de klant echt helpen met operationele en technische kennis van hightech onderwerpen”, vertelt Anouk.

Ze doen daarnaast veel aan social return en innovatie. “Daarom hebben we in 2017 de Cyberworkplace opgericht. Een non-profit school voor ethisch hacktalent. Dit onderdeel van haar werk zou Anouk voor geen goud willen missen. Het inspireert haar enorm. Daarom maakt ze bewust tijd en ruimte vrij om te zien wat er in de hackersgemeenschap gebeurt. “We hebben onlangs een nieuwe stagiair aangenomen. In een half uur had hij mijn stem gekloond en me daarmee voor de gek gehouden. Dat soort momenten maken mijn werk misschien wel het leukst. En het houdt je scherp.”

Visie op innovatie in security

Als we Anouk vragen hoe zij innovatie zou definiëren, geeft ze aan dat ze vooral weet wat ze géén innovatie vindt. Er worden te vaak IT-oplossingen gezocht voor IT-problemen, stelt Anouk. Dat werkt volgens haar niet. Ook vertelt ze dat ze vaak oplossingen tegenkomt voor problemen die er niet zijn. Zeker in het cybersecuritydomein. “Er bestaat een zekere voorkeur voor het ontwikkelen van flashy technische tooltjes.” Hier zit vooral veel wensdenken in. Voor mij gaat innovatie echt over hele simpele oplossingen, waarbij je op een nieuwe manier een probleem beschouwt.

Zij vindt dat we in de cybersecuritysector met een open blik moeten kijken naar IT problemen en ook buiten ons eigen vakgebied naar oplossingen moeten zoeken. “Haal bijvoorbeeld input uit de creatieve sector. Ik denk dat ik dat in cybersecurityland maar een paar keer ben tegengekomen.” “Wat er volgens Anouk nog meer nodig is voor innovatie? Ze mist de jongeren in de discussie. Terwijl die juist heel veel waarde kunnen toevoegen, vindt ze. “Ze kunnen genadeloos zijn. Maar dat helpt wel om je concept beter te maken.” Het binnenhalen en binnenhouden van jong talent is dan ook een belangrijk onderdeel van de innovatiestrategie van Revnext. Naast het inzetten van jong talent, zou wat Anouk betreft ook de aanpak anders moeten. “Als de overheid en het bedrijfsleven meer en beter gaan samenwerken, denk ik dat we een stuk efficiënter kunnen werken en tot betere oplossingen kunnen komen.”

Praktijkvoorbeeld: Security Awareness en cyberweerbaarheid

Het is duidelijk: innovatie speelt een grote rol binnen de carrière van Anouk. Zo zette ze binnen Revext een training op om security awareness te vergroten. Ze zijn afgestapt van de standaard phishing mails, omdat dit vaak een negatieve benadering heeft. In hun nieuwe training laten ze medewerkers van klanten denken als een crimineel. 

Maar Anouk werkte aan meerdere innovatieve projecten. Een daarvan is het visueel zichtbaar maken van cyberweerbaarheidsprocessen voor Defensie. “Vrijwel sinds de begintijd van de computer werken we met een muis, toetsenbord en een dashboard waarin de belangrijkste parameters terugkomen. Deze elementen waarmee we interactie met onze computers hebben zijn amper geëvolueerd. Jammer, want juist daar is winst te behalen. Wij hebben voor Defensie gekeken hoe je met augmented reality kan visualiseren wat er gebeurt bij een cyberaanval in je directe omgeving. Hierdoor is het mogelijk voor mensen zonder technische achtergrond om op korte termijn extra operationele intelligentie en snelheid te creëren. Om dit te realiseren hebben we ook samengewerkt met mensen uit de creatieve sector die kennis rondom visualisaties en beeldtaal meebrengen. Een ongewone aanpak, maar wel met een vernieuwend effect. Dat is heel mooi om te zien.”

Belangrijk voor innovatie?

“Het benutten van talent, omdenken en samenwerking is nodig voor succesvol innoveren.”

Succesfactor: ethiek, zelfreflectie en samenwerking

Het benutten van talent, omdenken en samenwerking: het zijn een aantal factoren die volgens Anouk zorgen voor succesvol innoveren. Richting de toekomst hoopt ze dat dit ook vaker wordt toegepast binnen haar sector. Wat de toekomst betreft verwacht Anouk dat ethiek de komende jaren steeds belangrijker wordt. “Ik denk dat we steeds meer moeten toewerken naar een norm waarin we ethics by design meenemen bij het ontwikkelen van nieuwe technologie. Op dit gebied lopen we nu achter de feiten aan.”

Wat richting de toekomst ook nodig is, is zelfreflectie van de overheid. Dat mist Anouk nog, ook op nationaal niveau. Ze legt uit: “Het Nationaal Cyber Security Centrum heeft in hun missie opgenomen dat ze handelingsperspectief bieden, een verschrikkelijk woord, want wat zegt dit nu? Dit illustreert dat overheden nog altijd moeite hebben hun rol te pakken in cybersecurity. Er bestaat geen extra overheidsdienst naast de brandweer, politie en ambulance als het misgaat. Maar hoe gaan we het dan wel doen?” Deze vraag blijft volgens Anouk boven de markt hangen. En dit terwijl we nu al worstelen met de uitdagingen van kunstmatige intelligentie. Daarin ziet ze een zuivere samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven als cruciaal.