Daan Rijnders: “We moeten als sector voorop lopen. Maar daar zijn we nog niet.”

“Ik ben van mening dat innovatie een denkwijze is. Het moet volledig worden omarmd op een duurzame manier, anders blijft het slechts een goed idee of leuk concept”, stelt Daan Rijnders, kwartiermaker voor Digitaal Veilig Den Haag.

Dat innovatie binnen de securitysector essentieel is, staat als een paal boven water, maar hij onderkent tegelijkertijd dat zijn branche er nog niet is: “We moeten een situatie creëren waarin innovatie mogelijk is en blijft plaatsvinden, zodat we vooroplopen. Op dit moment zijn we daar nog niet.” Benieuwd naar zijn visie op innovatie binnen het cybersecuritydomein? Hij vertelt het je graag.

De loopbaan van Daan: Veiligheid als fascinatie

‘’Tijdens mijn studies (bestuurs- en organisatiewetenschappen en crisis & security management) raakte ik al gefascineerd door digitalisering en veiligheid. Tegelijkertijd had ik een eigen onderneming in de evenementenorganisatie waardoor ik in de praktijk te maken kreeg met risico-afwegingen en veiligheidsvraagstukken.

Mijn studiegenoten richtten zich vooral op vraagstukken als radicalisering en terrorisme, maar ik was geïnteresseerd in de rol van de overheid binnen het veiligheidsdomein. Als overheid heb je als het ware een sociaal contract met de samenleving. Je moet de veiligheid van miljoenen mensen garanderen. Maar hoe doe je dat? En wat is daarvoor nodig?”

Na zijn studie vertrok Daan naar Den Haag om antwoorden te vinden op deze vragen want, daar richtte de gemeente samen met andere partijen net de Security Delta (HSD) op. Een veiligheidscluster van 275 bedrijven, overheidsorganisaties en kennisinstellingen die samenwerken om tot innovatieve veiligheidsoplossingen te komen voor de samenleving.

Zelf speelde hij daar na de oprichting ook een actieve rol in. “Het bracht me bij de gemeente Den Haag, waar ik zeven jaar werkte aan de ontwikkeling van het innovatie-ecosysteem. Digitale veiligheid speelde hier een cruciale rol in. Ik was betrokken bij verschillende innovatieprojecten, conferenties en samenwerkingsverbanden met kennisinstellingen en de universiteiten in de stad.”

In 2021 werd Daan aangesteld als kwartiermaker Digitaal Veilig Den Haag. “Mijn opdracht? De eerste maatschappelijke strategie ontwikkelen om de digitale veiligheid van de stad te versterken. Geen eenvoudige opgave, maar dit was dé uitdaging waar ik naar op zoek was.”

Visie op innovatie in security

Dat innovatie binnen zijn vakgebied essentieel is, onderschrijft Daan: “Nieuwe ontwikkelingen gaan razendsnel. Als je nu niet voorbereid bent op de toekomst, dan loop je al achter de feiten aan. Ik zou zeggen dat het niet zozeer een kwestie is van of je innovatief genoeg bent, maar eerder dat het essentieel is om te blijven innoveren.” Hoe dat er in de praktijk uit zou moeten zien? “Ik ben van mening dat innovatie een denkwijze is, waarbij het gaat om het bedenken en ontwikkelen van nieuwe concepten. Het moet volledig worden omarmd op een duurzame manier, anders blijft het slechts een goed idee of leuk concept.”

Toch ziet hij dat er nog wat uitdagingen zijn om innovatie echt van de grond te krijgen binnen het securitydomein. “Er wordt veel waarde gehecht aan de ervaring en reputatie van mensen en organisaties. We hebben geregeld te maken met nog onbekende dreigingen, omdat deze wereld constant aan verandering onderhevig is. Je moet dan vertrouwen op de reputatie, de naam en de belofte dat de oplossing zal doen wat de leverancier belooft. Het is echter niet eenvoudig om in zee te gaan met een partij die innovatief en veelbelovend lijkt, maar die je niet goed kent. Dat is een uitdaging in deze sector en ik weet niet of dat leidt tot meer innovatie.”

“En de sector is sterk gebaseerd op vertrouwen: de ‘trust en confidence game’”, vult hij aan. Daan ziet wel kansen in meer transparantie en evidence-based security. In plaats van te vertrouwen op beloftes en reputatie, moeten we laten zien dat oplossingen daadwerkelijk effectief zijn. Daan concludeert dat in de beveiligingssector succesvolle ondernemers vaak mensen zijn met veel praktijkervaring. “Zij begrijpen daardoor beter wat er nodig is in een bepaalde situatie.”

Belangrijk voor innovatie?

“Ik verwacht dat risicogebaseerd denken steeds belangrijker wordt. Meer nadenken over continuïteit en veerkracht, in plaats van simpelweg de boel beveiligen.”

Praktijkvoorbeeld: Digitaal Veilig Den Haag

Dat Daan uitdagingen graag omzet in kansen, zit in zijn gehele mindset: “Als anderen opgeven, zie ik juist kans om meerwaarde te bieden. Dat is het moment waarop ik het verschil kan maken. Daar zijn vaak innovatieve oplossingen voor nodig die niet zomaar voorhanden zijn. Hoe kom je tot nieuwe inzichten? En hoe implementeer je deze vervolgens?”

Een mooi voorbeeld is het project van Digitaal Veilig Den Haag waarbij verschillende organisaties met een hoog risico in Den Haag nu voor het eerst informatie met elkaar delen. Dit bouwt voort op de lessen die ze hadden geleerd uit eerdere, minder succesvolle innovaties. “Ik ben trots om te zien dat deze organisaties nu aan tafel zitten en daadwerkelijk informatie delen. Hierdoor kunnen ze sneller schakelen, zelfs in het geval van incidenten.”

Maar innovatie op zichzelf heeft geen waarde als het niet gericht is op een doel, stelt Daan. “Zo geeft de strategie van Digitaal Veilig Den Haag ons richting en stelt ons in staat om gericht te innoveren en samenwerkingen aan te gaan. Het stimuleert zelfs technologieontwikkeling, omdat we nu duidelijk weten welke problemen we willen aanpakken en welke risico’s we in de toekomst mogelijk tegenkomen. Door hier nu al rekening mee te houden, kunnen we optimaal gebruikmaken van het hele innovatie-ecosysteem dat in de stad aanwezig is. 

Succesfactor: “Innovatie als denkwijze.”

Innovatie moet dus een denkwijze worden. Maar ook praktijkervaring, meer transparantie en evidence-based security zijn wat Daan betreft nodig om zijn branche innovatiever te laten zijn. “Daarnaast verwacht ik dat risicogebaseerd denken steeds belangrijker wordt. Meer nadenken over continuïteit en veerkracht, in plaats van simpelweg de boel beveiligen.

Transparantie en kwetsbaarheid spelen hierbij ook een rol. Elk jaar laten ze bij de gemeente Den Haag bijvoorbeeld hun systemen en die van hun leveranciers hacken. “We tonen hiermee aan dat we kwetsbaar zijn en dat we transparant willen zijn over onze beveiligingsinspanningen. Het feit dat we hiermee bezig zijn, laat zien dat we leren en ons aanpassen aan de kwetsbaarheden die we ontdekken. En daarnaast gaat het ook vooral om het proces van bewustwording en verbetering. Dat combineren met de drive om te innoveren is onmisbaar richting de toekomst.”

Hij sluit af: “We moeten een situatie creëren waarin innovatie mogelijk is en blijft plaatsvinden, zodat we vooroplopen. Op dit moment zijn we daar nog niet. Uiteindelijk draait security om het beschermen van waardevolle zaken, of dat nu op individueel, organisatorisch of maatschappelijk niveau is. Het is belangrijk om op verschillende niveaus te kijken en een optimale situatie te organiseren.”